Τίτλος έργου:
«Κατασκευή Αισθητηριακού πάρκου ‘Sensory Garden’ στο Ο.Τ. 1270 (Γ270) Δήμου Καλαμαριάς». (ΑΡ. ΜΕΛ.:71/2020).»
Συνοπτική περιγραφή:
Το έργο αφορά στην κατασκευή “Αισθητηριακού πάρκου” στο Ο.Τ 1270 (270),του τομέα IV, του Δήμου Καλαμαριάς που είναι χαρακτηρισμένο στους θεωρημένους δασικούς χάρτες, ως άλσος με αριθμό AΛ0088. Αποτελεί χώρο πρασίνου σύμφωνα με το Π.Δ. της 02/06/1988, ΦΕΚ613Δ/22-08-1988.
Περιβάλλεται βορειοανατολικά από την οδό Ροδοπόλεως, βορειοδυτικά από την οδό Δρακοπούλου, νοτιοδυτικά από την οδό Μικρουλέα και νοτιοανατολικά από την οδό Λεβαντή. Οι οδοί Δρακοπούλου και Μικρουλέα είναι πεζοδρομημένες.
Ο χώρος είναι σήμερα αδιαμόρφωτος, έχει τραπεζοειδές περίγραμμα και το εντός ρυμοτομικής γραμμής τμήμα του, έχει επιφάνεια 1680,27 τ.μ..
Στόχος του σχεδιασμού είναι η δημιουργία ενός χώρου πρασίνου που θα έχει τη λειτουργία και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα ενός `αισθητηριακού πάρκου`. Απευθύνεται στους ειδικούς χρήστες-παιδιά με διαταραχές όρασης και άλλες αναπηρίες, που φιλοξενούνται στα κέντρα διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας Συζωή, προσφέροντας χώρο και δυνατότητα για υπαίθρια θεραπευτικά προγράμματα και δραστηριότητες, μέσα από την άμεση εμπειρία της φύσης. Παράλληλα είναι ένας ανοικτός, δημόσιος χώρος που απευθύνεται εξίσου, στους περιοίκους κάθε ηλικίας, χωρίς αποκλεισμούς, συμβάλλοντας στην κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία. Η μελέτη αποσκοπεί στον εμπλουτισμό του φυσικού αναγλύφου και της υφιστάμενης βλάστησης, στη βελτίωση της λειτουργικότητας του χώρου, στην ομαλή κυκλοφορία των πεζών και των ατόμων με αναπηρία που κινούνται με αμαξίδιο, στη δημιουργία καθιστικών ενοτήτων, ενταγμένων σε ένα ευχάριστο και αναβαθμισμένο φυσικό περιβάλλον. Ο νέος χώρος πρασίνου αποτελεί τμήμα του ενιαίου δικτύου ανοικτών χώρων του Δήμου, των οποίων προβλέπεται η ανασύνθεση και δικτύωσή τους σύμφωνα με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της Αναθεώρησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Καλαμαριάς ενώ ταυτόχρονα θα αποτελεί πόλο έλξης λόγω της άμεσης γειτνίασής του με το μελλοντικό σταθμό του ΜΕΤΡΟ – ΑΡΕΤΣΟΥ.
Στο πάρκο διαμορφώνονται διαδρομές και διευρυμένες περιοχές-πλατώματα που περιλαμβάνουν καθιστικά, τεχνητά πρανή – λοφίσκους, χαμηλού ύψους, με φυτεύσεις και γκαζόν, καθώς και μία μικρή, τεχνητή λίμνη με το φυσικό της περιβάλλον (υδροχαρή φυτά), επιφάνειας 27,00τ.μ. Οι διαδρομές κατασκευάζονται από υδατοπερατά υλικά, όπως το σταθεροποιημένο κεραμικό δάπεδο (διαδρομές -πλάτωμα)και διαμορφώνονται βατές επιφάνειες πρασίνου, με ενίσχυση ειδικού κυψελωτού γεωπλέγματος και σπορά γκαζόν, στην επιφάνειά τους. Στον προστατευμένο θύλακα της εσωτερικής αυλής (θέση 1), που περιβάλλεται από τεχνητό πρανές στην ανατολική παρειά του Πάρκου, προς την οδό Ροδοπόλεως, προτείνεται επίστρωση με ειδικό, χυτό, υδατοπερατό δάπεδο ασφαλείας.
Οι διαδρομές έχουν ήπια κλίση έως 6 % ώστε να μπορούν να κινηθούν σε αυτές άτομα με αναπηρία που χρησιμοποιούν αμαξίδια. Τα καθιστικά είναι, είτε από εμφανές σκυρόδεμα λευκού τσιμέντου με προσθήκη χρωστικών, που προσδίδουν στην τελική επιφάνεια του σκυροδέματος, γήινη απόχρωση, συμβατή με το φυσικό περιβάλλον, είτε από μεταλλικό σκελετό με ξύλινες δοκίδες επικάλυψης. Βασικό κριτήριο, κατά την επιλογή των υλικών, είναι χρήση συμβατών προς το περιβάλλον υλικών, η τήρηση αυστηρών περιβαλλοντικών προδιαγραφών και προδιαγραφών ασφαλείας (χυτό δάπεδο ασφαλείας με προδιαγραφή πτώσης από 1.60m και χρήση ανακυκλωμένου καουτσούκ), η ευκολία και ταχύτητα της κατασκευής σε συνδυασμό με το υψηλής ποιότητας, αισθητικό αποτέλεσμα (βατές επιφάνειες πρασίνου) .
Το παραδοτέο της πράξης και αντικείμενο της εργολαβίας είναι: ένας ολοκληρωμένος και λειτουργικός χώρος πρασίνου σε αστικό ιστό εμβαδού 1680,27 τ. μ. που περιλαμβάνει τρία τμήματα, στα οποία με μικρής κλίμακας επιχώσεις και εκσκαφές, `πλάθεται` το ανάγλυφο και διαμορφώνονται χαμηλοί λοφίσκοι. Η πρόταση ως παραδοτέο συνοπτικά περιγράφεται:
Το ανάγλυφο που δημιουργείται έχει διπλή λειτουργία. Οριοθετεί το αισθητηριακό πάρκο -“άλσος”, χωρίς άλλη περίφραξη, προστατεύει τον χώρο και ορίζει τις εισόδους, ενώ δημιουργεί μια εσωστρέφεια, αναγκαία συνθήκη για την υποδοχή του μικρόκοσμου στο εσωτερικό του. Οι λοφίσκοι, τα τρία τμήματα – περιοχές του πάρκου, όπως ορίζονται από την πρώτη χάραξη, συνιστούν διακριτές χωρικές ενότητες, που φιλοξενούν ταυτόχρονα ένα διαφορετικό λειτουργικό περιεχόμενο . Η θέση 1, ανατολικά του κεντρικού μονοπατιού είναι αφιερωμένη στην αφή. Το ανάγλυφο σε αυτή τη ζώνη, δημιουργεί μια μικρή, εσωτερική αυλή. Η αυλή ορίζεται από πολυγωνικό, αναλημματικό τοιχείο οπλισμένου σκυροδέματος, και περιβάλλεται από λόφο. Προς το εσωτερικό του πάρκου τα δύο άκρα του λόφου συγκλίνουν ,ορίζοντας την είσοδο στο μικρό θύλακα της εσωτερικής αυλής. Οι τοίχοι αντιστήριξης , με τις ανάγλυφες επιφάνειες ενεργοποιούν την αίσθηση της αφής. Η σκιά ενός δέντρου και ένα μικρό, ελαφρύ καθιστικό, καθιστούν αυτήν τη θέση ένα διακεκριμένο σημείο στάσης.
H περιοχή δυτικά της υφιστάμενης δεντροστοιχίας, θέση 2, ανάμεσα σε δύο ανυψώσεις, δημιουργεί μια κοιλότητα, που ορίζεται από χωμάτινες παρειές και ενισχύεται περαιτέρω από τη φύτευση νέων δέντρων σε κυκλική διάταξη. Μια λίμνη με φυσική διαμόρφωση, πίδακες και υδρόφιλα φυτά, η οποία αναπτύσσεται στο περίγραμμα που οι χωμάτινες παρειές της κοιλότητας υποδεικνύουν, δημιουργεί ένα οικοσύστημα, ελκυστικό για πουλιά και έντομα. Τα τιτιβίσματα, τα βουητά και το θρόισμα των φύλλων που συμπλέκονται με τον θεραπευτικό ήχο του τρεχούμενου νερού, προσδίδουν στην περιοχή τον ιδιαίτερο αισθητηριακό της χαρακτήρα μέσα από τη βιωματική εμπειρία των ήχων. Η αίσθηση των πρωτογενών, φυσικών ήχων συμπληρώνεται με μικροκατασκευές που αναρτώνται από τα δέντρα (μεταλλικά τρίγωνα- καμπανάκια). Στη διαδρομή από το κεντρικό μονοπάτι προς τη λίμνη τοποθετείται ειδικός εξοπλισμός ήχου, λιθόφωνο, και στην παρειά της λίμνης, προς την οδό Δρακοπούλου, κατασκευή από ανοξείδωτο χάλυβα, που στρεφόμενη παράγει ήχους. Ένα επίμηκες καμπύλο στηθαίο στο βόρειο όριο κρατά το ανάχωμα σχηματίζοντας ταυτόχρονα ένα καθιστικό με πλάτη στην πλαγιά που πλαισιώνει τη λίμνη.
Η θέση 3 τέλος, νότια της μικρής πλατείας, είναι αφιερωμένη στις μυρωδιές και στην εμπειρία της φροντίδας των φυτών. Διαμορφώνεται ως ένας κήπος. Το ανάγλυφο εδώ είναι ή πιο. Η πορεία ορίζεται από χαμηλό στηθαίο, που λειτουργεί και ως κουπαστή. ΄Ενα ξύλινο παρτέρι στο κέντρο της, επιτρέπει τη φροντίδα των φυτών λειτουργώντας σα μικρό φυτώριο. Μια δεύτερη πορεία, περιπατητική, με μικρούς αναβαθμούς κυκλώνει το λόφο. Τα δάπεδα είναι υδατοπερατά και μαλακά στο σύνολό τους, τα κεντρικά μονοπάτια είναι σταθεροποιημένα, κεραμικά, δάπεδα, εγκιβωτισμένα σε κράσπεδα, ενώ οι άλλες επιφάνειες είναι πράσινες, με περιορισμένα τοιχεία εμφανούς σκυροδέματος. Τα υπάρχοντα δέντρα διατηρούνται και συμπληρώνονται. Επίπεδες ή ελαφρώς κεκλιμένες επιφάνειες με γρασίδι λειτουργούν σαν χώροι χαλάρωσης και ανάπαυσης- φυσικά ανάκλιντρα που επιτρέπουν την αίσθηση της σωματικής επαφής με τη γη . Νέα φυτά, ψηλά δένδρα και θάμνοι, συμπληρώνουν την υφιστάμενη φύτευση, σε θέσεις που υποδεικνύονται από την Φιλοτεχνική Μελέτη, έχουν άμεση σχέση με το περιβάλλον της Μεσογείου (μεσογειακά δέντρα, εποχιακά αγριολούλουδα, αρωματικά, όπως λεβάντες και δενδρολίβανα) και έχουν μικρή ανάγκη φροντίδας.
Η επιλογή της θέσης και του είδους των φωτιστικών σωμάτων, παρακολουθεί το ίχνος των διαμορφώσεων, των διαδρομών και των στάσεων και υπογραμμίζουν περαιτέρω τα βασικά χαρακτηριστικά των χωρικών υποενοτήτων του αισθητηριακού πάρκου .
Η μελέτη του έργου ενσωματώνει βιοκλιματικές τεχνικές σχεδιασμού και τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας. Ο τρόπος σχεδιασμού και η προτεινόμενη διαμόρφωση του χώρου αυξάνει τις διαπερατές και ημιδιαπερατές επιφάνειες και θα δημιουργήσει μια ‘πράσινη υποδομή’, συμβάλλοντας στη μείωση της έντασης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, της λειτουργίας και της εικόνας της ευρύτερης περιοχής και η προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία είναι δεδομένη.
Προϋπολογισμός ένταξης: 411.006,16 €.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ε.Τ.Π.Α. (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Πηγή
Author: Γεώργιος Ιωαννίδης
