Τα πολυβολεία της Λιβαδειάς

Με την γερμανική εισβολή την άνοιξη του 1941 και την συνθηκολόγηση του ελληνικού στρατού άρχισε η επώδυνη γερμανοϊταλική κατοχή που προκάλεσε ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές και στοίχισε χιλιάδες ανθρώπινες ζωές.

Στην πόλη της Λιβαδειάς οι κατακτητές εγκαταστάθηκαν πρωτίστως στα Σχολεία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα  την διακοπή της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το ίδιο συνέβη και στις άλλες Δημόσιες Υπηρεσίες, ενώ δεν έλειψαν και επιτάξεις σπιτιών.

Οι κατακτητές κατάφεραν έτσι να ελέγξουν κάθε πτυχή της δραστηριότητας των πολιτών και απομυζούσαν τους οικονομικούς τους πόρους τους οποίους και  χρησιμοποιούσαν κατά κύριο λόγο για τα έξοδα της συντήρησης των πολυάριθμων στρατευμάτων κατοχής. Παράλληλα έστελναν και  στις χώρες τους τα απαραίτητα υλικά για την ενίσχυση της πολεμικής τους δράσης.

Οι κατακτητές ασκούσαν  ασφυκτικό έλεγχο προσπαθώντας  να κάμψουν το ηθικό των κατακτημένων  πολιτών. Για τον σκοπό αυτό κατασκεύασαν οχυρώσεις στα περίχωρα της πόλης. Μέρος μίας τέτοιας οχύρωσης που διασώζεται σε καλή κατάσταση μέχρι τις μέρες μας είναι ο Πύργος  του  ιταλικού πολυβολείου  στην περιοχή Κορδέλι, ενώ στην  περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα το Δημοτικό Στάδιο της πόλης και το 4ο Γυμνάσιο είχαν οικοδομηθεί δύο Πύργοι  πολυβολείων που δεν διασώζονται. Τμήμα αυτής της οχύρωσης αποτελεί το γερμανικό πολυβολείο στον δρόμο για το εκκλησάκι του Γερανικόλα που κατέρρευσε σχεδόν ολοκληρωτικά  με τον σεισμό του 1981.

Η οχύρωση των γεφυρών που συνδέονταν με την σιδηροδρομική γραμμή Γιουγκοσλαβίας – Ελλάδας υπήρξε, επίσης, προτεραιότητα των κατακτητών, καθώς μέσω της εν λόγω σιδηροδρομικής γραμμής  πραγματοποιούνταν η τροφοδοσία της στρατιάς του Ρόμελ στην Βόρεια Αφρική. Στη θέση πριν τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Λιβαδειάς όπως ρέει ο ποταμός Έρκυνα υπήρχαν δυο σιδηρογέφυρες. Για την  φύλαξή τους κατασκευάστηκαν  στο σημείο αυτό δύο  πυργίσκοι πολυβολείων και ένα  μακρόστενο οίκημα στρατωνισμού. Στις μερες μας σώζεται μόνο ένας πυργίσκος-πολυβολείο στην περιοχή Αλεξανδρογιάννη, ενώ οι άλλες οχυρώσεις καταστράφηκαν ολοσχερώς κατά την κατασκευή της σύγχρονης αερογέφυρας της σιδηροδρομικής γραμμής.

Ωστόσο παρά τις μελετημένες και διαρκείς προσπάθειές τους, οι κατακτητές δεν μπόρεσαν να κάμψουν το φρόνημα των Ελλήνων οι οποίοι στην συντριπτικη τους  πλειοψηφία   πλαισίωσαν τις αντιστασιακές  οργανώσεις υποχρεώνοντάς τους να περιοριστούν στον έλεγχο των αστικών κέντρων.

Κείμενο, Αγγελική Ρουμπιέ,

Φιλόλογος – Θεατρολόγος

Msc Πολιτική Επιστήμη και Δημόσια Διοίκηση, ΕΚΠΑ.

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια, ‘ Ελληνικό και Παγκόσμιο Θέατρο. Δραματουργία και Παράσταση ‘, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ.

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια, ‘Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία ‘, ΕΑΠ.

Περιοχή Ζαγαρά

Δημοτικό Στάδιο Λιβαδειάς (φωτ. αρχείο Λουκά Γερούλια)